تعیین ترکیب شیمیایی و قابلیت هضم برگ خشک و عمل آوری شده خرما و تاثیر آن بر عملکرد بزهای شیری سانن

جهت بررسی امکان استفاده برگ خرما در تغذیه نشخوارکنندگان و بررسی منابع تغیرات مثل گونه های مختلف و عرض جغرافیایی 3 آزمایش انجام شد. آزمایش اول به منظور مقایسه برگ تعدادی از واریته های خرمای ایران انجام شد. برگ خرما از سه منطقه بوشهر(کبکاب، برهی، حاج باقری، گنتار، شیخالی و نخل نر)، جیرفت (کلوته، مرداسنگ، غنصری، مضافتی و خاصویی ) و طبس (مخلوطی از گونه های موجود در شهرستان طبس) جمع آوری و از نظر ترکیبات شیمیایی و فراسنجه های تولید گاز با علف خشک یونجه (شاهد) مقایسه شد. در آزمایش دوم مقایسه ایی بین سیلاژ برگ خرما با افزودنی های رایج (اوره- ملاس- سود) صورت گرفت. آزمایش سوم نبز به منظور تعیین اثرات تغذیه برگ خرمای خشک و عمل آوری شده بر عملکرد، سلامتی و قابلیت هضم در بزهای شیرده نژاد سانن طراحی شد. برگ خرما یکی از محصولات جانبی کشاورزی عمده و دور ریز در جنوب ایران است. در این آزمایش برگ خرما به 9 بز شیری نژاد سانن در یک طرح مربع لاتین 3×3 تغذیه شد و همه بزها از یک جیره کاملاً مخلوط شامل 40% علوفه و 60% کنسانتره استفاده کردند. جیره های آزمایشی شامل: 1-یونجه(20%)کاه گندم(20%)، 2- یونجه(20%) برگ خرما(20%)، 3-یونجه(20%) سیلاژ برگ خرما با 4 درصد اوره(20%). آزمایش به مدت 63 روز به طول انجامید. نتایج نشان داد که در همه تیمارها بجز گونه شیخالی میزان گاز تولیدی کمتر از یونجه بود و نرخ تولید گاز هم در همه تیمارها تفاوت معنی داری با یونجه داشت (05/0p<). همچنین میزان تولید گاز در تیمارها وابستگی بالایی با میزان تانن در آنها داشت. مصرف ماده خشک در بین تیمارها اختلاف معنی داری نشان داد و1886، 1901 و 2126 به ترتیب برای تیمار 1-3 بود. میانگین تولید شیر و ترکیبات شیر در بین تیمارهای مختلف بدون تغیر باقی ماند. در نتیجه می توان نتیجه گرفت که برگ خرما می تواند در مناطق با کمبود بارش و پوشش علوفه ایی بدون هیچ مشکلی به دام ها تغذیه شود.